Mücbir Sebep Nedir

Mücbir Sebep Nedir?

Mücbir sebep, kelime anlamı olarak isteğin dışında gelişen olaylar nedeniyle meydana gelmiş durumları ifade eder. Mücbir sebep ifadesi hukuki olarak sıkça kullanılan bir terimdir. Genellikle sözleşme ya da taahhüdün gerekliliklerinin tercih dışı yani istemsizce yerine getirilememesi durumudur. Hukuki alanda mücbir sebep olarak; lokavt, grev, deprem, terör olayları ve sel baskını gibi doğal afetler vb. Gibi durumlar örnek gösterilebilir. Ayrıca ölüm, tutukluluk, hastalık ve iflas gibi kişisel durumlar da hukuken mücbir sebep olarak nitelendirilir. 

Mücbir Sebep Ne Demek?

Peki mücbir sebep nedir kısaca bahsedelim. Sigorta poliçeleri dahil olmakla birlikte neredeyse tüm ticari sözleşmelerde mücbir sebep kaydı bulunur. İstemsiz ve kontrolsüzce gelişen mücbir sebepler, kişiler ya da kurumlar arası karşılıklı olarak verilen taahhütleri geçici olarak ya da sonsuza kadar ortadan kaldırır. Aynı zamanda sözleşme ya da kanun hükümleri uyarınca kişilere veya kurumlara tanınan haklar, kullanım sürecinde süresi uzatılabileceği gibi, bazen tamamen ya da kısmen ortadan kaldırılabilir. 

Mücbir sebepler temel niteliği, gerçekleşen mücbir olayların engellenememesi ve de bu olayın sonuçları karşısında yapılabilecek herhangi bir şeyin olmaması durumudur. Bu gibi durumlarda hukuki anlamda nedensellik ortadan kalkar. Bu nedenle kişi yada kurum ve mevcut sonuçlar arasında bir bağ kurulamaz. Mücbir sebep olaylarında hukuki anlamda kişi ya da kurumların herhangi bir hatası, ihmali ya da kasti bir davranışı olmadığı için mücbir sebeplerden doğan haklardan faydalanabilirler. 

Mücbir Sebep Halleri Ne Demek?

Mücbir sebep hali tarafların herhangi birinden kaynaklanmayan, tahmin edilemeyen tamamen dış kaynaklı oluşan olay ve durumları ifade eder.  Sigorta poliçeleri dahil çoğu ticari sözleşmelerde mücbir sebepler kaydı bulunur. Mücbir sebep durumları taraflardan bağımsız olarak geliştiği için hukuki anlamda da herhangi olumsuz bir duruma neden olmaz. Deprem, sel felaketi, iflas, ölüm, hastalık vb. gibi kişi ve kurumlardan bağımsız meydana gelen dış etkenler mücbir sebep halidir. 

Sigortada Mücbir Sebep Ne Demektir?

Sigorta poliçelerinde Mücbir Sebepler açıkça tanımı yapılmış ve belirtilmiştir. Poliçede yapılan mücbir sebep tanımı kapsamında olan durum ve olaylar karşısında sigorta kurum ya da şirketinin ödeme yükümlülüğü bulunmaz. Fakat bazı sigorta poliçelerinde mücbir sebepler için ek teminat hakkı verilir. Buna örnek olarak kasko poliçeleri örnek verilebilir. Kasko poliçelerinin çoğunda deprem, toprak kayması, çığ sel ve su baskını vb. gibi olaylar mücbir sebep olarak nitelendirilir. Aksi belirtilmiyorsa ve ek teminat paketi düzenlenmediyse bu tarz durumlar sonucunda meydana gelen hasarın ödenmeyeceği belirtilir. 

Güncellenme tarihi: 20.09.2024